R. Hakan Kırkoğlu

Astroloji kişiliği ve hayatı kozmik düzeyde açıklayabiliyorsa, ruhun gelişim rotası hakkında da elbette bir şeyler söyleyebilir. Bu hayata bedenlenirken geçmişimizi tamamen unutmak gibi bir şey olamaz, belki biraz kurcalamak ve kuş bakışı bakabilmek gerekir. İçimizdeki ses ne kadar anlaşılmaz ya da uğultulu gelse de, derinlerde bu bilgiye sahibiz. Zaten içimizdeki bir ses bizi o yöne doğru çeker durur. Ruhumuza kuş bakışı bakmak sanırım Astroloji’nin zevkli uğraşlarından birisi.

Günümüzde ay düğümleri bu konuda çok sık başvurulan bir gösterge olsa da, ben daha eskilere giderek, temel iki noktadan söz edeceğim. Bu noktalardan ilki aslında doğumdan önce gerçekleşen yeniay/dolunay noktaları. Eğer doğum haritasında Ay büyümekteyse bir önceki yeniay ya da eğer Ay küçülüyorsa, bir önceki dolunay noktasından söz ediyorum. Eskiler, bu noktanın bizim ruhsal amacımızla ilgili olduğunu ve bir yaşam amacı çizdiğini söylerler. Haritanızda bu noktanın düştüğü burç/ev ve bu noktanın yöneticisinin durumu, açıları bize yaşam planı hakkında, işte o içimizde konuşan şey hakkında ilginç bilgiler sunar.

Diğer bir nokta da, yaşamın kökeni (Radix Vitae) adını taşıyan noktadır. Göklerin Bilgeliği kitabımda bu nokta ile ilgili örnekler vermiştim. Bir arap noktası (lot) gibi formüle edilen bu önemli yer yukarıda sözünü ettiğimiz doğum öncesi yeniay ya da dolunay derecesinin, yükselen burçla ilişkisinden türer ve bunun doğal bir sonucu olarak, aslında bu yaşam amacının ne ölçüde, hangi başarıyla, hangi etkinliklerle ve hangi yollarla alınacağına dair önemli ipuçları verir.

Bunu bir örnekle açıklamak en iyisi. Geçtiğimiz günlerde annemin halası olan Oktay Rifat’ın ablası Zeynep Menemencioğlu’nu yeniden ziyaret imkanı buldum. Kendisi şu anda 104 yaşında ama hala hayatı yakından takip ediyor, okuyor, anlatıyor, cengaver bir kadın. Geçtiğimiz yıl Can Dündar kendisi ile bir söyleşi yapmış, bu söyleşi Milliyet Gazetesi'nde yer almıştı. Bu söyleşi için tıklayınız.

Büyük amcam Samih Rifat (babaları)  her iki kardeşin de doğum bilgilerini detaylı biçimde not etmiş. Oktay Rifat 10 Haziran 1914’te, saat sabah 8:25’te, Trabzon’da doğmuş. Haritasının detaylarına girmeyeceğim ancak sözünü ettiğim bu iki nokta üzerinden, edebiyatımızda, şiir alanında, Garip akımının üyesi olarak (Melih Cevdet Anday ve Orhan Veli Kanık’la birlikte – yıl 1941) Oktay Rifat’ın yaşam amacı ve bu etkinliğine kuş bakışı bakmaya çalışacağım.

Bu bir gündüz haritası olduğu için Güneş’in dispozitörü Merkür her açıdan büyük önem taşıyor. Merkür su elementinden Yengeç’te ve 12. evdeki Yengeç doğrudan bir çıkış noktası bulmakta zorlanıyor ve hava elementinin çok daha kolay kullanılabildiğini görüyoruz. Venüs’ün yanındaki Merkür,  Oğlak’taki Ay karşıtlığı ile  harekete geçiyor, besleniyor. Kuşkusuz 11. evdeki Güneş ve Satürn ilkeli bir grupdaşlığı ve üye olma eğilimini anlatıyor.

Eğer doğumdan önceki dolunay noktasına bakarsak (doğum haritasında Ay küçülmekte) bu noktanın 16 derece Yay burcunda olduğunu görebiliriz. 5. evde Yay burcundaki bu nokta bize özgürleşmek ve yeni deneyimlere açık olmak isteyen bir ruh itiliminden söz eder. Garip Akımı geleneksel şiir anlayışından koparak, biçimcilikten uzaklaşmış ve şiiri genişletmiştir. (Serbest vezin) 5. ev/Yay bu özgür ruhu, deneyim arzusunu çok iyi açıklıyor.

Ayrıca bu nokta (16 derece Yay) doğum haritasında hem 11. evdeki Güneş’le karşı karşıya duruyor (kişilik, yaratıcılık, gruplarla hareket) hem de yükselen burçla (hayatın dümeni) akıcı bir üçgen açı içerisinde spontanlığı harekete geçiriyor. Dikkat ederseniz, bu burcun yöneticisi Jüpiter Kova burcunda ve Kova burcundaki Jüpiter ilerici, araştırmacı ve yine Güneş’le üçgen açı içinde deneyimci, reformist ruhu tetikliyor. Benzer biçimde Uranüs’ün de zaten Kova burcunda yer aldığını görüyoruz. Jüpiter hem Mars’la, hem de Satürn’le açı içerisinde. Yükselen burçtaki Mars’la dikkat çekme ve başkaldırma isteğini, Jüpiter’i dinamize eden itilimleri, kendi ışığında ve üçlüsünde yer alan Satürn üçgeni ile de, formüle edebilme, kişisel bir disiplin (Güneş’le birleşen Satürn) edinebilme becerisini vurgulamakta.

                 

Satürn’ün aynı zamanda Güneş’in üçlü yöneticilerinin ilki olduğunu da görebiliriz. Bu hayatının ilk dönemine karşılık gelen güç ve Güneş’le birleşiyor. 1940’lı yıllarda Oktay Rifat henüz 30 yaşını tamamlamamıştı. Üçlü yöneticilerinin durumu kişinin ne kadar ileri gideceği ve tanınacağı yönünde bilgiler verdiğini biliyoruz. Bir benzetme yapacak olursak, ışığın üçlü yöneticileri (burada Satürn-Merkür ve Jüpiter) bir geminin yelkenlerine benzer. Eğer yelkenler rüzgarı kullanabiliyorsa, yaşamda daha ileri gidebilir ve bunu daha kolay ortaya koyabiliriz.

Toparlamak gerekirse, Oktay Rifat’ın yaşam amacı içerisinde yaratıcılığını (5. ev/Yay) entelektüel yoldan ilerletme, özgürleşme, reforme etme ve bunu disiplinli biçimde ele alabilme kapasitesini görüyoruz.

Peki bu özgür ve yaratıcı plan kendini hangi yollardan ve hangi etkinlikle ortaya koyacak ? Bu yönde tatmin olabilir mi, nasıl tatmin olabilir ? Bunu Yaşamın kökeni noktasına (Radix Vitae ya da Pars Hyleg) bakarak değerlendireceğiz. Bu noktanın formülü aşağıdaki gibi:

Doğum haritasında Ay büyümekte ise Asc + Ay – doğumdan önceki yeniay derecesi

Ay küçülmekte ise  Asc + Ay – doğumdan önceki dolunay derecesi

Bu haritada Ay küçülmekte olduğu için ikinci formülü kullandığımızda 14 53 Başak burcunda olduğunu görürüz.

Haritada bu derece 2. evde Başak burcunda yer alıyor, Şans noktası ile karşıt durumda, bir başka deyişle, aslında maddi konularla ters düşüyor. Diğer yandan Ay  ve Venüs karşıtlığını birbirine rahat biçimde bağlıyor ve kuşkusuz yöneticisi ise Merkür. Ayrıca Merkür bu noktaya göre 11. evde kalıyor. Kuşkusuz bir noktanın yöneticisinin kendisine göre 11. evde olması pozitif sonuçlar getiren bir göstergedir.

Bu durumda 12. evdeki Merkür yukarıda sözünü ettiğimiz özgürleşmek ve reforme etmek isteyen yaşam planının neleri kullanabileceğini de göstermekte. Yanında Venüs ve Ay karşıtlığı olan Rifat, kendi bilinçaltından, gözle görülmeyen ancak büyük bir okyanusu andıran bir alandan çıkarıyor. Bu evde iki jenerasyon gezegeninin, Neptün ve Pluton’un olması da ilgi çekici ve aşkın enerjilerin, aile geçmişinin (Yengeç) Merkür/Venüs ortanoktası üzerinden çıkış yapabildiğini görebiliyoruz.

Oktay Rifat şiirlerinde sıradan insanın duygu durumlarını, özlemlerini, şaşırtıcı ve gerçek üstücü bir üslupla betimledi.  Bu gerçeküstü eğilimin, 12. evle çok yakından ilişkisi var.

En iyisi ondan bir şiirle bu yazıyı kapatmak

SON SÖZ

Boğazından lıkır lıkır geçen
Şu suyun kıymetini bil
Nedir ki bu mavilik deme
Pencerenden görebildiğin kadar
Göğün kıymetini bil
Kıymetini bil çiçek açmış bademlerin
Beyazın siyahın yeşilin
Pembenin kıymetini bil
Dirilik öyle birşey yürekte
Sevinçler çırpınır
Kavak yelleri eser insanın başında
İnsanoğlu kızar öfkelenir savaşır
Halk için girişilen savaşta
O korkulu sevincin
Öfkenin kıymetini bil
Bil ki bu
Budur işte
Güneş yalnız dirileri ısıtır
Güneşin kıymetini bil

-Oktay Rifat